راهنمای کامل محاسبه وزن بار در حمل هوایی و فریت بار

آخرین بروزرسانی در دسامبر 17, 2025 توسط احمد نمازی

محاسبه وزن بار یکی از مهم‌ترین مراحل در فرآیند فریت بار و حمل هوایی است. این وزن تعیین‌کننده هزینه نهایی، نوع بارنامه، نحوه بارگیری و حتی روش انبارداری در فرودگاه می‌باشد. بسیاری از مشتریان به اشتباه فقط وزن واقعی بار را در نظر می‌گیرند، در حالی‌که وزن حجمی نیز نقش بسیار مهمی در محاسبه هزینه دارد.


وزن واقعی چیست؟ (Gross Weight)

وزن واقعی، همان وزنی است که بار شما روی ترازو یا باسکول نمایش می‌دهد، یعنی وزن تمام محموله به همراه بسته‌بندی آن. این وزن به صورت کیلوگرم محاسبه می‌شود و مبنای محاسبات فریت بار است.

📌 این وزن باید دقیق و صحیح گزارش شود، زیرا هر خطا در ثبت وزن واقعی می‌تواند منجر به اختلاف حساب نهایی و اختلاف با اطلاعات ایرلاین شود.


وزن حجمی چیست و چرا اهمیت دارد؟ (Volumetric Weight)

وزن حجمی معیار فضایی است که بار شما در هواپیما اشغال می‌کند. برخی کالاها وزن کمی دارند ولی فضای زیادی را پر می‌کنند (مثل مبلمان، بالش، کارتن‌های بزرگ سبک). در این موارد، شرکت‌های هواپیمایی از وزن حجمی استفاده می‌کنند تا هزینه واقعی اشغال فضای بار را پوشش دهند.


چگونه وزن حجمی را محاسبه کنیم؟

برای محاسبه وزن حجمی، از فرمول استاندارد بین‌المللی اتحادیه جهانی هوانوردی (IATA) استفاده می‌شود:

📌 فرمول وزن حجمی (کیلوگرم):

(طول × عرض × ارتفاع) ÷ 6000
(*) ابعاد بر حسب سانتی‌متر هستند.

🔹 مثال عملی:
فرض کنید کارتن شما دارای ابعاد زیر باشد:
📦 طول: 100 cm
📦 عرض: 60 cm
📦 ارتفاع: 30 cm

با جایگذاری در فرمول بالا داریم:

100 × 60 × 30 ÷ 6000 = 30 kg

یعنی وزن حجمی این بسته 30 کیلوگرم خواهد بود.




 

محاسبه‌گر وزن حجمی بار






فرمول وزن حجمی: (طول × عرض × ارتفاع) ÷ 6000
وزن قابل پرداخت = بیشترین مقدار بین وزن واقعی و وزن حجمی

 


وزن قابل پرداخت (Chargeable Weight) چیست؟

بعد از محاسبه وزن واقعی و وزن حجمی، شرکت حمل‌ونقل وزن قابل پرداخت را تعیین می‌کند.
📌 وزن قابل پرداخت همان عدد بزرگ‌تر بین وزن واقعی و وزن حجمی است.

🔸 اگر وزن واقعی بیشتر باشد → هزینه بر اساس وزن واقعی محاسبه می‌شود
🔸 اگر وزن حجمی بیشتر باشد → هزینه بر اساس وزن حجمی محاسبه می‌شود

این روش باعث تعادل در استفاده از فضای بار و عدالت در هزینه‌گذاری می‌شود.


چرا وزن حجمی مهم‌تر از وزن واقعی است؟

در هواپیما، فضای بار محدود است و وزن تنها پارامتر تعیین هزینه نیست.
✔️ محموله‌ای سبک ولی حجیم می‌تواند فضای زیادی اشغال کند، بنابراین شرکت هواپیمایی باید برای این فضا هزینه‌ای دریافت کند.
✔️ محموله‌های سنگین و کوچک، فضای کمتر اما وزن بیشتر دارند؛ در این حالت وزن واقعی مهم‌تر است.
✔️ محاسبه وزن حجمی باعث می‌شود تا شرکت هواپیمایی با استفاده بهینه از فضا و وزن، برنامه‌ریزی بهتری داشته باشد.


چند نکته مهم برای شما مشتریان آنی بار

🟢 نکته 1 — اهمیت بسته‌بندی درست

ابعاد بسته باید بعد از بسته‌بندی نهایی ثبت شود، زیرا بسته‌بندی می‌تواند حجم بار را افزایش دهد و وزن حجمی را بالا ببرد.

🟢 نکته 2 — ابعاد را دقیق اندازه بگیرید

طول، عرض و ارتفاع هر بسته باید با دقت اندازه‌گیری شود، زیرا هر خطا در یکی از این اندازه‌ها می‌تواند وزن حجمی و مبلغ نهایی را تغییر دهد.

🟢 نکته 3 — وزن پالت را فراموش نکنید

اگر بار روی پالت قرار دارد، باید وزن پالت را نیز در محاسبه وزن واقعی وارد کنید. برخی محاسبه‌گرها، وزن پالت را نیز به کل اضافه می‌کنند تا رقم دقیق‌تر شود.


جمع‌بندی؛ از وزن واقعی تا وزن قابل پرداخت

در حمل هوایی و فریت بار، فقط وزن واقعی کافی نیست. بلکه باید بدانید چگونه وزن حجمی تعیین می‌شود و چگونه وزن قابل پرداخت برای بارنامه شما محاسبه می‌گردد.

📌 روند صحیح محاسبه وزن بار در فریت عبارت است از:

  1. اندازه‌گیری دقیق طول، عرض و ارتفاع بار پس از بسته‌بندی
  2. محاسبه وزن حجمی با فرمول استاندارد
  3. تعیین وزن قابل پرداخت (بزرگ‌ترین وزن بین واقعی و حجمی)
  4. درج وزن قابل پرداخت در بارنامه و استعلام هزینه نهایی

این آگاهی به شما کمک می‌کند تا هزینه حمل هوایی خود را درست برنامه‌ریزی کنید، از پرداخت اضافه‌ هزینه جلوگیری کنید و بهترین بسته‌بندی را برای بار خود انتخاب نمایید.

احمد نمازی
اشتراک گذاری

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


پیمایش به بالا
تماس سریع